Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

Nie tylko z Fabryki Broni

Nie tylko z Fabryki Broni

Zaczątkiem radomskiej kolekcji były dary radomian. Przede wszystkim ks. Jana Wiśniewskiego, który wyjeżdżając w końcu 1913 roku z Radomia przekazał Polskiemu Towarzystwu Krajoznawczemu, wśród innych, cennych eksponatów, także 18 kul armatnich datowanych od XVI do XIX wieku i rogową prochownicę myśliwską. Za przykładem ks. Jana poszli inni ofiarowując najpierw tworzącemu się, a potem już działającemu publicznemu muzeum rodzinne „zbrojne” pamiątki. Do wybuchu II wojny światowej zbiór militariów liczył już 93 obiekty.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+

W tej chwili eksponatów jest dziesięciokrotnie więcej. Sekcja militariów dysponuje bronią palną strzelecką i bronią białą – zarówno długą, jak i krótką, umundurowaniem, sprzętem i oporządzeniem jeździeckim, hełmami, bronią drzewcową, obuchową i miotającą. - Jeśli chodzi o nowe nabytki, to za najważniejsze uznaliśmy gromadzenie wyrobów radomskich zakładów zbrojeniowych, przede wszystkim Fabryki Broni – od początku jej istnienia po dzień dzisiejszy, a także masek gazowych z z Wojskowej Wytwórni Sprzętu Przeciwgazowego – mówi kustosz Mariusz Król, opiekujący się sekcją militariów. - Równie ważne jest dla nas zachowanie uzbrojenia, umundurowania i wyposażenia czy pamiątek osobistych żołnierzy wywodzących się z Radomia lub regionu.

Najstarsza broń palna to pięć moździerzy wiwatowych z XVII i XVIII wieku, w tym jeden sygnowany herbem Ślepowron. Wśród broni drzewcowej z kolei warto wymienić dwie kosy z powstania styczniowego. Na zainteresowanie zasługuje również XIX-wieczna broń biała, m.in. puginały perskie, jatagany tureckie, bagnety karabinowe i tasaki, szable i pałasze austriackie, francuskie i pruskie czy szaszki rosyjskie. - Wśród broni palnej ręcznej znajdujemy przekrój tej używanej w XIX-wiecznej Europie. Mamy więc rosyjski pistolet skałkowy wz. 1809, wyprodukowany w 1813 roku w Tule, francuski pistolet kapiszonowy AN XIII wyprodukowany w Chattellete i rosyjski karabin systemu Krnka wz.1857/67 wyprodukowany także w Tule, ale w 1865 roku – wylicza Mariusz Król. - Możemy się też pochwalić reprezentatywnym zestawem zabytków z okresu rozwoju iglicowej broni palnej. To podstawowy przegląd rozwiązań konstrukcyjnych używanych w armiach tego okresu, czyli mauser, mosin, manlicher enfield, arisaka, browning, winchester, colt, smith & wesson, walther, CZ.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Z końca XIX wieku i pierwszej połowy XX pochodzi też znaczna liczba broni białej długiej. Używana pierwotnie przez armie Niemiec, Rosji, Austro-Węgier i Francji, była wykorzystywana w latach 1918-20 i w okresie II RP przez polskich żołnierzy. Na zainteresowanie zasługuje choćby francuski pałasz wz.1882 oficera piechoty z temblakiem polskim oficerskim wz. 1917, przypisywany armii gen. Hallera.
Do najcenniejszych obiektów w zbiorze militariów należy zaliczyć wyroby radomskiej Fabryki Broni. To dwa seryjne pistolety Vis wz. 1935 z 1938 roku i jeden z montażu wrześniowego 1939 roku. Jest też polska wersja mauserów - karabinek wz. 1898 z 1927 roku i karabin wz. 1898a z 1938 roku. MJM może się też pochwalić jednym z pierwszych wyrobów niemieckiej Waffenfabrik Radom pod zarządem niemieckiego koncernu Steyr-Daymler-Puch. Karabin G.29/40 bazował na linii produkcyjnej i podzespołach polskiego karabinka wz. 1929, dostosowanych do norm ujednoliconego niemieckiego karabinka K98k.
Z tego okresu pochodzi też broń strzelecka konstrukcji radzieckiej: pistolet wz. 33 Tokariewa (TT), pistolety maszynowe PPSZ, PPS i cekaemy Maxima i Gurionowa; jest broń palna niemiecka, angielska i kanadyjska, jak choćby znane pistolety maszynowe sten model MKII.
W sekcji militariów działu historii MJM nie mogło zabraknąć powojennej produkcji Zakładów Metalowych im. Gen. Waltera. To broń oparta na konstrukcjach radzieckich, np. karabinek wz. 44 Mosina, pistolety maszynowe wz. 41 (PPSz), pistolety maszynowe wz. 43 (PPS). W 1958 roku w ZM rozpoczęto produkcję karabinka AK, a późniejsze zmodernizowanych wersji AKM wraz z bagnetami. MJM ma karabinek AK wyprodukowany w 1958 roku, a także jego specjalne wersje - karabinek-granatnik wz. 1960 i wz. 1960/72 przeznaczony dla jednostek desantowych. Do kolekcji dołączono też broń sportową, m.in. pistolet Łucznik wz. 1970 i karabinek Łucznik kl. 87.
- Warto przypomnieć,że w Walterze broń również projektowano – zaznacza kustosz sekcji militariów działu historii. - Przykładem broni bojowej, opracowanej przez polskich inżynierów i wytwarzaneja wyłącznie w Radomiu, jak pistolet maszynowy PM-63 Rak czy pistolety P-64 Czak i P-83 Wanad. W budującej się kolekcji zwartej są też podstawowe egzemplarze broni wyprodukowanej po 1989 roku pod szyldem ZM „Łucznik”, czyli pistolety MAG 95 i 98, pistolet maszynowy PM-98 Glaubryt oraz karabinek szturmowy wz. 1996 Beryl. Mamy też pistolet Walther P99 z następczyni przedwojennej FB - Fabryki Broni „Łucznik”.
W kolekcji znajduje się także replika pistoletu Vis wz. 1935 kal. 9 mm, który został wyprodukowany z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Takich pistoletów, w drewnianym etui i z certyfikatem, wyprodukowano tylko 50.
- Staramy się pozyskiwać nie tylko broń, ale i maszyny do jej produkcji – mówi Mariusz Król. - W 2019 roku Fabryka Broni przekazała nam dwie analogowe obrabiarki: gwinciarko-tokarkę i frezarkę poziomą uniwersalną.
Muzeum ma w planach utworzenie zbrojowni. - Ekspozycja planowana jest w przestrzeni zabytkowej bramy krakowskiej i przyległym murze obronnym, gdzie broń będzie się doskonale prezentować – twierdzi kustosz sekcji militariów. - Utworzenie zwartej kolekcji - „Fabryka Broni w Radomiu. Kolekcja uzbrojenia 1927-2000” pozwoli w przyszłości na zorganizowanie stałej ekspozycji o produkcji broni małokalibrowej, jej przemianach konstrukcyjnych na przestrzeni dziesięcioleci, z uwzględnieniem nie tylko miejsca produkcji, ale i twórców – konstruktorów i pracowników Fabryki Broni.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".

Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

#WieszPierwszy

Najnowsze wiadomości

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Najczęściej czytane

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Polecamy